Brukiew, karpiel

Kapusta rzepak (Brassica napus L.) – gatunek rośliny dwuletniej lub byliny, należący do rodziny kapustowatych. Jak wykazały badania genetyczne jest krzyżówką kapusty polnej (Brassica campestris) i kapusty warzywnej (Brassica oleracea).

Brukiew, (karpiel) (subsp. napobrassica (L.) O. Schwartz.) – odmiana dwuletnia. W pierwszym roku wegetacji powstaje wieniec liści odziomkowych oraz korzeń spichrzowy. W drugim roku wegetacji pęd nasienny. Uprawiana jest w strefach klimatów umiarkowanych i chłodnych warzywna i paszowa. Finowie podają ją m.in. pieczoną z daniami mięsnymi (np. jako wypełniacz z mięsem mielonym), zmieszaną z pure ziemniaczanym, jako główny wzmacniacz smaku w zupach. Rozcierana jest razem z gotowaną marchewką i z ziemniakami z dodatkiem masła oraz śmietaną lub mlekiem. Czasami dodawana jest cebula. Powstała potrawa jest w Norwegii obowiązkowym dodatkiem do wielu świątecznych potraw. Duże spożycie może prowadzić do niedoczynności tarczycy. Jak inne warzywa zawierające cyjanoglukozydy (maniok, kukurydza, kiełki bambusa, bataty) uwalnia cyjanki przekształcane w tiocyjanki, które hamują transport jodu w tarczycy, a w wyższych dawkach współzawodniczą z jodem w procesie jego wbudowywania w związki organiczne. W drugim roku, gdy kwitnie, stanowi ważną roślinę miododajną. MTN - 1,5-4 g, kwiatostan - grono, owoc - łuszczyna. - 35-40 Mg/ha obornika, nawożenie mineralne - azot N 180 kg/ha, fosfor P205 - 70 kg/ha, potas K2O - 120-180 kg/ha; wysiew 2-3 kg/ha, głębokość siewu - 1-1,5 cm.

Karpiel spożywana jest z reguły na ciepło. Bulwy należy umyć, obrać, zdejmując grubą warstwę skórki, pokroić w słupki i dusić na małej ilości tłuszczu lub gotować 40-45 minut w bulionie. Przyprawiona gałką muszkatołową karpiel stanowi pyszną przystawkę do dań mięsnych.

U mnie w domu Babcia robiła brukiew z marchewka - tak jak marchewka z groszkiem - pyszne!!

KRUPY Z KORPIELAMI Z PODHALA
jeden średniej wielkości karpiel,

szklanka pęczaku,

2 litry wody,

kawałek - najlepiej wędzonej - słoniny (około 10 dag),

sól i pieprz do smaku. 
Do wrzącej wody wrzucić skórkę ze słoniny i pęczak. Gdy pęczak jest miękki, dodać korpiele pokrojone. Zagotować, bu karpiele były miękkie. Dodać do smaku soli i pieprzu oraz okrasić stopioną słoniną ze skwarkami. 

ŻYWIECKA PRZECIERANKA Z KWAKÓW
Dwa średnie kwaki (korpiele),

4-5 średniej wielkości marchewek,

dwa średniej wielkości jabłka (najlepiej szara reneta),

2 łyżki masła,

2 łyżki mąki,

prawdziwa śmietana,

sól, pieprz i szczypta gałki muszkatołowej do smaku,

a do posypania siekana nać pietruszki.
W 3 litrach wody gotujemy marchew i brukiew. Gdy już będą miękkie dodajemy kawałki pokrojonych jabłek. Gotujemy jeszcze chwilę. Wywar przecedzamy, łączymy ze starannie przetartymi przez sito kwakami, marchwią i jabłkami. Ponownie zagotowujemy na małym ogniu dodając masło i mąkę roztrzepaną ze śmietaną. Tuż przed podaniem doprawiamy do smaku.
Przecierankę podajemy z ziemniakami z wody, posypaną drobno siekana natką pietruszki.

Brukiew

Ostrugać brukiew, pokrajać w kostkę lub skośne plasterki. Jeżeli ma być z mięsem, to odgotować i odszumować baraninę lub wieprzowinę, nalać brukiew rosołem włożyć w nią mięso i gotować do miękkości. Na wydaniu zasmażyć masła z mąką, wsypać trochę cukru i zaprawić jarzynę Dobra jest także brukiew gotowana z gęsiemi podrobami. Na wydaniu okłada się niemi brukiew. Można także brukiew gotować bez mięsa; w takim razie nalewa ją się trochą wody i kładzie masło do niej.