czwartek, 29 października 2009

Berberys



Berberys, kwaśnica (Berberis L.) – rodzaj krzewów z rodziny berberysowatych (Berberidaceae Juss.). Należy do nich ok. 450 gatunków. Występują w Eurazji, Ameryce i Afryce. W Polsce rośnie dziko tylko berberys pospolity.

Wszystkich Świętych


Wszystkich Świętych (łac. festum omnium sanctorum) – chrześcijańska uroczystość obchodzona 1 listopada ku czci wszystkich znanych i nieznanych świętych, którzy przebywają już w chwale zbawionych.
W dniu tym przypomina się nie tylko osoby oficjalnie uznane za święte i takimi ogłoszone, ale przede wszystkim ludzi, których życie nacechowane było świętością. Jest to także święto wszystkich, dla których celem jest życie prowadzące do zbawienia.

Halloween


Halloween, Hallowe'en – zwyczaj związany z maskaradą i odnoszący się do święta zmarłych, obchodzony w wielu krajach kultury chrześcijańskiej nocą 31 października, czyli przed dniem Wszystkich Świętych. Odniesienia do Halloween są często widoczne w kulturze popularnej, głównie amerykańskiej.
Halloween najhuczniej jest obchodzony w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Irlandii, Szkocji i Anglii. W Irlandii dzień jest świętem państwowym. W pozostałych krajach, mimo, że dzień nie jest świętem urzędowym, cieszy się po święcie Bożego Narodzenia największą popularnością. Święto Halloween w Polsce pojawiło się w latach 90.
W związku z pogańską genezą tego święta, Halloween spotyka się z krytyką ze strony niektórych duchownych Kościoła rzymskokatolickiego, Prawosławnego, Episkopalnego i Luterańskiego. Jednocześnie od obchodzenia Halloween w Polsce, odcinają się również słowiańskie rodzimowiercze związki wyznaniowe – opowiadające się za kultywowaniem rodzimych zwyczajów, związanych z tradycją Dziadów.

Cepeliny, czyli pyzy ziemniaczane



20 szt ziemniaków (15 surowych i 5 gotowanych)
sól
Ziemniaki surowe obrać, umyć i zetrzeć na drobnej tarce (sokowirówka). Odcisnąć, nie wylewając soku, lecz odstawić na 10-15 min. Zlać z wierzchu, a osiadłą na dnie naczynia warstwę krochmalu wyjąć i dodać do odciśniętych ziemniaków. Dodać gotowane, tłuczone ziemniaki, osolić i dokładnie wyrobić. Formować kule, wielkości dużego jabłka, spłaszczyć, nakładać nadzienie i dobrze ścisnąć formując obłe, podłużne pyzy. Wkładać je pojedynczo do gotującej się, osolonej wody, uważając, aby nie przestała wrzeć. Gotować 25-30 min. Ugotowane pyzy wyjąć łyżką cedzakową, użyć na półmisku, polać stopionym masłem z dodatkiem śmietany lub innym sosem zharmonizowanym z rodzajem nadzienia.

Nadzienie z polędwicy wołowej:
50 dag polędwicy wołowej (może być tatar),
łyżka łoju wołowego lub świeżego smalcu,
pieprz, sól,
ząbek czosnku,
otarty majeranek
Polędwicę i łój wołowy posiekać tasakiem (zemleć w maszynce). Dodać pieprz, zmiażdżony z solą ząbek czosnku i majeranek; mięso dobrze wyrobić i nadziewać nim pyzy. Jeżeli zamiast łoju ma być użyty smalec, należy go stopić i wlać gorący do mięsa. Podawać z topionym masłem wymieszanym ze śmietaną.

Nadzienie z twarogu:
40 dag twarogu,
jajo,
łyżeczka masła,
sól,
listki zielonego estragonu lub świeżej mięty.
Twaróg przetrzeć przez sito, wbić jajo, dodać masło, drobniutko posiekany estragon lub miętę, sól i dokładnie wymieszać. Nadziać pyzy. Podawać polane stopionym masłem ze śmietaną.

Kuchnia litewska




Najbardziej znane potrawy 
Čeburėkai - czebureki - smażone na głębokim oleju duże "pierogi", nadziewane farszem. Podawane z gorącą zupą do popicia. Pochodzą z kuchni kaukaskiej.
Didžkukuliai lub Cepelinai (cepeliny, na Suwalszczyźnie znane jako kartacze) - "pyzy" lepione z ziemniaków i nadziewane farszem, najczęściej z mięsa z dodatkiem cebuli i przypraw, ale czasem też z innych składników. W północnych rejonach Polski są znane jako kartacze.
Kastinys - lekkie żmudzkie danie ze śmietany i masła z przyprawami.
Kibinai (kibiny) - rodzaj dużych pierogów nadziewanych farszem i pieczonych w piekarniku. Danie karaimskie rozpowszechnione głównie na Litwie. Najlepsze kibinai na Litwie zjeść można w Trokach.
Koldūnai - kołduny litewskie - małe pierogi (zbliżone do polskich uszek) nadziewane surowym farszem i gotowane w zupie, rozpowszechnione na całym terytorium dawnego Wielkiego Księstwa.
Kugelis (kugiel) - babka ziemniaczana ze skwarkami, zapiekana w piekarniku. Danie przywędrowało na Litwę z kuchni niemieckiej.
Skilandis (kindziuk) - tradycyjna wędlina.
Šaltibarščiai (chłodnik litewski) - zupa na zimno z buraków, ogórków, kwaśnego mleka, śmietany, jajek, koperku. Chętnie spożywana podczas upałów. Podawana z ugotowanymi ziemniakami posypanymi koperkiem.
Švilpikai - "kopytka", wyłącznie smażone.
Vėdarai - kiszka ziemniaczana.
Žemaičių blynai - bliny żmudzkie - grube placki z ugotowanych ziemniaków, nadziewane mięsem lub grzybami.
Sery litewskie - białe, żółte, suszone, wędzone, a także słynny ser jabłkowy.
Wędzone świńskie uszy.

Litwa



Litwa (lit. Lietuva, Republika Litewska, Lietuvos Respublika) – państwo w Europie, jedno z państw nadbałtyckich, członek Unii Europejskiej i NATO. Graniczy od zachodu z Rosją (obwodem kaliningradzkim) oraz z Polską, od wschodu z Białorusią i od północy z Łotwą.

wtorek, 20 października 2009

Rydze z patelni


1 kg rydzów,
100 g masła,
sól
Rydze oczyścić, wypłukać zmieniając kilkakrotnie wodę. Trzonki rydzów odciąć, a kapelusze osuszyć na sicie, układając blaszkami do dołu. Na dużej patelni rozgrzać masło, układać rydze blaszkami do góry i smażyć na silnym ogniu. Po kilku minutach widelcem odwrócić grzyby i smażyć z drugiej strony. Uważać, aby ich zybtnio nie wysuszyć, bo będą niesmaczne. Gorące rydze posolić i podać na patelni, na której były smażone. Do rydzów można podać chleb lub grzanki. Do usmażonych rydzów można dodać kilka łyżek śmietany, wymieszać i jeden raz zagotować.

Pawie



Paw indyjski (Pavo cristatus) - duży ptak grzebiący z rodziny kurowatych. Jako ptak hodowlany często spotykany w kolekcjach na całym świecie.
Przez starożytnych Greków i Hindusów pawie były uważane za ptaki boskie. W Grecji były one poświęcone bogini Herze.
Paw, to jeden z najwcześniej udomowionych ptaków ozdobnych, znany już w starożytnym Egipcie.
W Polsce był i jest chlubą pałaców i dworów, a pióra są ozdobą ludowych czapek krakowskich. W hodowli powstało wiele odmian, z których najstarsze i najpopularniejsze są:
Odmiana biała - forma albinotyczna, białe zarówno koguty jak i kury.
Odmiana czarnoskrzydła - samiec ma czarne pokrywy skrzydłowe, a samice są ubarwione podobnie jak formy dzikie, lecz są od nich mniejsze.
Odmiana plamkowana - ubarwione jak forma dzika, lecz w różnym stopniu pokryte białymi cętkami.
Paw złoty (paw jawajski, paw zielony) (Pavo muticus) - gatunek dużego ptaka z rodziny kurowatych.
Występuje w gęstych lasach wysp Indonezji, Wietnamu i Birmy. Jego bliski krewny to paw indyjski (Pavo cristatus).
Paw kongijski (Afropavo congensis) - gatunek ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae), występujący w Demokratycznej Republice Konga.
Młode pawice są wyborne. Postępuje się z nimi jak z indykami. po zabiciu muszą wisieć kilka dni, po czym naszpikować i nadziewać jak indyka. Mięso mają prawie wszędzie białe, które smakuje jak mięso indyczki.

Rosół ze słodką kapustą

Wg. Ćwieczakiewiczowej:

Ugotować czysty, zwyczajny rosół. Oddzielnie ugotować kapustę, pokrajaną na ćwiartki bez głąbów, oparzoną, czyli zblanzerowaną poprzednio, rachując ćwierć średniej główki na osobę; gotować długo, póki zupełnie miękką nie będzie, bez pokrywki, aby gorycz parowała. Do wazy wrzucić garść drobnych, łyżeczką wykrawanych ugotowanych oddzielnie kartofelków i ową miękką, odcedzoną z wody kapustę, a na to nalać gorący rosół.

Do tego rosołu podaje się na stół kwaśną śmietanę, którą każdy, podług upodobania, sam na talerzu miesza z zupą.

Święto Kapusty

Dynia



Dynia (Cucurbita L.) – rodzaj roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych obejmujący około 20 gatunków. W stanie dzikim występują w strefach klimatu gorącego i ciepłego Ameryki.
Gatunkiem typowym jest Cucurbita pepo L..
Dynie często są spożywane jako warzywa. Tłuszcze zawarte w pestkach dyni zaliczają się do pełnowartościowych tłuszczów roślinnych. Około 80% kwasów tłuszczowych to kwasy nienasycone, z czego 50-60% to wielokrotnie nienasycone. Kwasy nienasycone są niezbędne dla organizmu, są niezbędnym elementem do budowy witaminy D, hormonów, a także ścianek komórkowych. Kwasy tłuszczowe spełniają funkcję transportową enzymatycznych reakcji.
Niektóre gatunki są uprawiane dla ozdobnych owoców.

Kapusta


Kapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny kapustowatych obejmujący ponad 100 gatunków. W stanie dzikim rośliny z tego rodzaju występują w basenie morza Śródziemnego oraz południowej i środkowej Azji.
Gatunki flory Polski
kapusta chińska, pak choi (Brassica chinensis L.) – gatunek uprawiany
kapusta chrzanolistna (Brassica elongata Ehrh.) – antropofit zadomowiony
kapusta czarna, k. gorczyca, gorczyca czarna (Brassica nigra (L.) W. D. J. Koch) – antropofit zadomowiony
kapusta kreteńska (Brassica cretica Lam.) – gatunek uprawiany
subsp. botrytis (L.) O. Schwartz. brokuł, kalafior
kapusta pekińska (Brassica pekinensis (Lour.) Rupr.) – gatunek uprawiany
kapusta rzepak (Brassica napus L.) – gatunek uprawiany
subsp. napobrassica (L.) O. Schwartz. – karpiel
subsp. napus – rzepak
subsp. pabularia (DC.) Janch.
kapusta sitowata, k. sarepska (Brassica juncea (L.) Czern. – efemerofit
kapusta skalna (Brassica rupestris Raf.) – gatunek uprawiany
subsp. gongylodes (L.) Janch. – kalarepa
kapusta warzywna k. ogrodowa (Brassica oleracea L.) – gatunek uprawiany
subsp. acephala DC. Emend Metzg. (jarmuż)
subsp. bullata DC.
subsp. capitata (L.) Duchesne – kapusta warzywna głowiasta
subsp. gemmifera (DC.) O. Schwartz. – kapusta warzywna brukselka
subsp. oleracea – kapusta warzywna typowa
subsp. robertiana (J. Gay) Rouy & Foucaud
kapusta właściwa, rzepa właściwa (Brassica rapa L., syn. B. campestris L.)
subsp. oleifera DC. – kapusta właściwa olejowa (rzepik) – takson uprawiany
subsp. rapa – kapusta właściwa typowa (rzepa) – antropofit zadomowiony
subsp. sylvestris (Lam.) Janch. – kapusta właściwa polna – antropofit zadomowiony
Święto Kapusty

poniedziałek, 19 października 2009

Ziemniak



Psianka ziemniak (Solanum tuberosum L.) to prawidłowa botaniczna nazwa tej rośliny. Najczęściej jednak używany jest synonim tej nazwy – ziemniak. Jest to gatunek byliny należący do rodziny psiankowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej (Peru, Boliwia, Kolumbia, Chile). Obecnie rozprzestrzeniony na całym świecie jako roślina uprawna. W Polsce jest pospolicie uprawiany i przejściowo dziczejący (efemerofit).
Bulwy po ugotowaniu stanowią cenny pokarm człowieka. Pozostałe części rośliny są trujące. Popularnymi potrawami z ziemniaków są frytki, chipsy i kopytka.
Ziemniak jest też ważną rośliną pastewną, jako gotowany był podstawą tradycyjnej metody żywienia świń. Jest ważną rośliną przemysłową, używa się go do produkcji spirytusu, mączki ziemniaczanej, która jest niemalże czystą skrobią. Mączka ziemniaczana jest produktem używanym do wytwarzania wielu produktów spożywczych i przemysłowych. Ze względu na historię upraw ziemniaka oraz związany z nią udział tej rośliny w ocaleniu przed śmiercią głodową milionów ludzi na świecie, Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 2008 Międzynarodowym Rokiem Ziemniaka.
Inne nazwy 
barabola – gwara kresowa – Lwów
kompera – język łemkowski
kartofel (z niem. Kartoffel) – zwłaszcza dialekt śląski, ale także w całym kraju
pyra – gwara poznańska
grula – gwara góralska (wschodnie Podhale)
bulwa – język kaszubski
perka (dawniej) od Peru
rzepa – Orawa, zachodnie Podhale
Pomniki ziemniaka
W Polsce istnieją dwa monumenty poświęcone ziemniakowi, w Biesiekierzu oraz w Poznaniu na Łęgach Dębińskich
25 maja 2008 odsłonięto pomnik ziemniaka w słoweńskiej miejscowości Šenčur (koło Kranj)
Pomnik ziemniaka istnieje w parku poświęconym tej roślinie w chorwackiej miejscowości Ananova
Pomnik ziemniaka umieszczony jest w ścianie kościoła w austriackiej miejscowości Prinzendorf
W Muzeum Ziemniaka w Idaho (USA) znajduje się duży pomnik tej rośliny
http://www.potatomuseum.com/
Ziemniaczany Sezon 2009


środa, 14 października 2009

Moulinex Home Bread OW5003



Urządzenie do pieczenia chleba, ciast i bułek oraz wyrobu dżemu
Wyjątkowo duża pojemność maksymalna 1,5 kg
Akcesoria do pieczenia bagietek: ruszt na 4 bagietki, nożyk i pędzelek
14 programów w tym program do pieczenia bagietek i pieczywa dietetycznego
3 ustawienia wagi 750g, 1000g, 1500g
14 programów, w tym program do pieczenia bagietek i pieczywa dietetycznego
3 poziomy opiekania skórki
Opóźniony start
Wyjmowana misa
Okienko
Moc: 1650 W

wtorek, 6 października 2009

Urodziny




Urodziny to zwyczaj świątecznego obchodzenia (czasami hucznego) rocznicy dnia, w którym ktoś się urodził. Zwykle wiąże się ze składaniem życzeń i wręczaniem prezentów jubilatowi.
Obchodzenie urodzin wywodzi się z religii starożytnego Rzymu, jest to święto ku czci Geniusza. Z tego powodu było pierwotnie tępione przez chrześcijan, którzy zamiast tego woleli obchodzić imieniny i rocznicę śmierci.
Przyjęcia urodzinowe zaczęły się przed laty w Europie. Ludzie wierzyli w istnienie dobrych i złych duchów, nazywanych niekiedy dobrymi oraz złymi wróżkami. Każdy się obawiał, że duchy te mogą wyrządzić krzywdę solenizantowi, toteż otaczał się on przyjaciółmi oraz krewnymi, których życzenia, podobnie zresztą jak sama obecność, miały go chronić przed nieznanymi niebezpieczeństwami czyhającymi podczas urodzin. Jeszcze skuteczniejszą opiekę zapewniało dawanie prezentów. Dodatkową ochronę gwarantowało wspólne spożycie posiłku, co pomagało też zjednać błogosławieństwa dobrych duchów. A zatem przyjęcie urodzinowe miało pierwotnie zabezpieczyć przed złem i zapewnić pomyślność na nadchodzący rok. (Birthday Parties Around the World, 1967)
Tylko grzesznicy (...) weselili się z okazji dnia swoich narodzin. (The Catholic Encyclopedia)
Tradycyjnym elementem obchodów urodzin w kulturze europejskiej jest tort urodzinowy, który ozdobiony jest specjalnymi świeczkami w liczbie odpowiadającej wiekowi jubilata. Jubilat ma za zadanie zdmuchnąć świeczki, najlepiej wszystkie za jednym razem. Innym zwyczajem jest śpiewanie jubilatowi specjalnej piosenki - w Polsce jest to "Sto lat".
We Wschodniej Polsce, gdzie tradycyjnie obchodzi się imieniny, urodziny są zwyczajem mniej popularnym w przypadku osób dorosłych. Obchodzono je jednak zawsze w przypadku dzieci oraz osób starszych (powyżej ok. 70 lat, aczkolwiek tutaj zwyczaje są bardzo różne w poszczególnych rodzinach). Ostatnio wraz z postępującą globalizacją obchodzenie urodzin także przez osoby dorosłe staje się coraz popularniejsze.
Urodziny niektórych postaci historycznych są obchodzone jako święta.
Sto lat, sto lat,
Niech żyje, żyje nam.
Sto lat, sto lat,
Niech żyje, żyje nam,
Jeszcze raz, jeszcze raz, niech żyje, żyje nam,
Niech żyje nam!

poniedziałek, 5 października 2009

Turcja




Turcja (tur. Türkiye, Republika Turcji – Türkiye Cumhuriyeti) – państwo położone w Azji na półwyspie Azja Mniejsza, a częściowo również w Europie ze stolicą w Ankarze. Część europejska – Tracja stanowi 3% powierzchni i oddzielona jest od części azjatyckiej morzem Marmara oraz cieśninami Bosfor i Dardanele. Turcja jest krajem czterech mórz, gdyż od północy otacza ją Morze Czarne, od zachodu Morze Egejskie i morze Marmara, a od południa Morze Śródziemne – nazywane w języku tureckim Morzem Białym.