poniedziałek, 19 października 2009

Ziemniak



Psianka ziemniak (Solanum tuberosum L.) to prawidłowa botaniczna nazwa tej rośliny. Najczęściej jednak używany jest synonim tej nazwy – ziemniak. Jest to gatunek byliny należący do rodziny psiankowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej (Peru, Boliwia, Kolumbia, Chile). Obecnie rozprzestrzeniony na całym świecie jako roślina uprawna. W Polsce jest pospolicie uprawiany i przejściowo dziczejący (efemerofit).
Bulwy po ugotowaniu stanowią cenny pokarm człowieka. Pozostałe części rośliny są trujące. Popularnymi potrawami z ziemniaków są frytki, chipsy i kopytka.
Ziemniak jest też ważną rośliną pastewną, jako gotowany był podstawą tradycyjnej metody żywienia świń. Jest ważną rośliną przemysłową, używa się go do produkcji spirytusu, mączki ziemniaczanej, która jest niemalże czystą skrobią. Mączka ziemniaczana jest produktem używanym do wytwarzania wielu produktów spożywczych i przemysłowych. Ze względu na historię upraw ziemniaka oraz związany z nią udział tej rośliny w ocaleniu przed śmiercią głodową milionów ludzi na świecie, Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 2008 Międzynarodowym Rokiem Ziemniaka.
Inne nazwy 
barabola – gwara kresowa – Lwów
kompera – język łemkowski
kartofel (z niem. Kartoffel) – zwłaszcza dialekt śląski, ale także w całym kraju
pyra – gwara poznańska
grula – gwara góralska (wschodnie Podhale)
bulwa – język kaszubski
perka (dawniej) od Peru
rzepa – Orawa, zachodnie Podhale
Pomniki ziemniaka
W Polsce istnieją dwa monumenty poświęcone ziemniakowi, w Biesiekierzu oraz w Poznaniu na Łęgach Dębińskich
25 maja 2008 odsłonięto pomnik ziemniaka w słoweńskiej miejscowości Šenčur (koło Kranj)
Pomnik ziemniaka istnieje w parku poświęconym tej roślinie w chorwackiej miejscowości Ananova
Pomnik ziemniaka umieszczony jest w ścianie kościoła w austriackiej miejscowości Prinzendorf
W Muzeum Ziemniaka w Idaho (USA) znajduje się duży pomnik tej rośliny
http://www.potatomuseum.com/
Ziemniaczany Sezon 2009


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz