sobota, 28 listopada 2009

Kuchnia ormiańska



Na Krymie można posmakować wielu z ormiańskich specjalności. Bardzo charakterystyczne dla tradycyjnej kuchni ormiańskiej są różne potrawy przeznaczone do długiego przechowywania, stanowiące zapasy na zimę. Wynika to naturalnych uwarunkowań Armenii. Zima na Wyżynie Armeńskiej jest bardzo surowa i trwa kilka miesięcy. W kuchni ormiańskiej dużo jest potraw z baraniny, jagnięciny oraz bakłażanów. Ormiańska dolma to nasze "gołąbki", ale zawijane w specjalnie przygotowane liście winogron. Podawany do niej jest zwykle macun - napój podobny do polskiego kefiru.
Kolejne specjalności tej kuchni to ryż z rodzynkami (na specjalne święta uformowany na kształt góry Ararat), gata-rodzaj placka przygotowywanego wg. bardzo starej receptury, na słodko dla dzieci, po wiejsku (czyli bez cukru) dla prawdziwych smakoszy, basturma - surowe mięso (polędwica) preparowane w solance i przechowywane przez jakiś czas pod ciężarem, przyprawione ziołami suszy się tygodniami, pasztet z ziołami i czosnkiem, midżurum - zapiekanka wołowa z dużą ilością czosnku, frykadelki megrińskie - kuleczki wołowe, przyprawione orzechami, rodzynkami i miętą, ormiański chleb niekwaszony - lawasz, dość często wykorzystywany jako składnik różnych ormiańskich potraw.
Dla Polaka jest on czymś pomiędzy naleśnikiem a macą. Charakteryzuje się tym, że prawie nie ma w nim miękiszu. Lawasz wypieka się w piecu o nazwie tonir, którego część przeznaczona do pieczenia ma kształt cylindryczno-stożkowy o średnicy 1-1.6 m w najszerszym miejscu. Piec jest zagłębiony w ziemi na 0.8-1.2 m, a do dna doprowadzony jest specjalny kanał, którym w czasie spalania drewna dochodzi powietrze. Po spaleniu drewna kanał jest zakrywany, a pozostawione na dnie pieca zwęglone, żarzące się węgle stanowią źródło ciepła w czasie pieczenia. 
Ponadto kuchnia ormiańska słynie z zupy chorutowej zwanej gandżabur. Zupa gotowana na wywarze z kości i włoszczyzny, przypomina z wyglądu zupę szczawiową, przy czym kolor ten uzyskuje się zaprawiając ją kwaśną śmietaną z roztartym chorutem, czyli ormiańskiej przyprawy, której podstawowym składnikiem jest nać pietruszki. W zupie tej gotuje się uszka faszerowane zmielonym lub posiekanym surowym mięsem baranim lub wieprzowym z dodatkiem soli, pieprzu i drobno posiekanej cebuli.
W tradycji ormiańskiej stosowano zasadę, że im większa uroczystość i im dostojniejszy gość, tym uszka poswinny być mniejsze. Lepiono także jedno uszko specjalnie duże - "dołwat". Dwa wykrojone krążki ciasta łączono z nadzieniem w środku, a następnie łączono dwa przeciwległe brzegi ze sobą. Nie sklejone, prostopadłe dwa brzegi wyciągano tak, by możliwe było ich sklejenie z przeciwnej strony uszka. Znalezienie "dołwatu" w swoim talerzu wróżyło szczęście, a dla osób stanu wolnego rychły ożenek. Matki umiejętnie tak manewrowały chochlą, żeby dołwat trafił do talerza niezamężnej jeszcze córki lub syna.
www.eastway.pl

Kuchnia azerska



Temat sam w sobie. Kuchnie kaukaskie są jednymi z ciekawszych w świecie. Sam opis tego, co się serwuje zająłby wiele stron. Sposób biesiadowania to kolejny temat sam w sobie. Obowiązkowo wznosi się toasty (to cała szkoła!) i nie do pomyślenia jest picie pod „no to cyk” czy „łykniem, bo odwykniem”. Wznoszenie zaś toastu piwem jest traktowane gorzej niż herezja. Napój ten jest napojem dla pospólstwa. W sezonie bardzo tanie są warzywa i owoce. Wiele z owoców tu występujących jest w Polsce mało znanych jak: hurma, ezgil, fejhua. W kuchni używa się bardzo wielu ziół. Azerbejdżan posiada najtańszy i najlepszy czarny kawior w świecie. Bardzo duży jest wybór miejscowych alkoholi: wódki, wina, koniaku, szampana. Wiele regionów słynie z wyrobu samogonu. Właściwie powinno się używać sformułowania – kuchnia Azerbejdżanu, gdyż oprócz kuchni azerbejdżańskiej istnieją też kuchnie narodów zamieszkujących Azerbejdżan – Udini, Lezgini czy Ta łysze.
Potrawy miejscowej kuchni są pracochłonne w przygotowaniu i jest to przyczyna faktu, że na prowincji w wielu podrzędnych lokalach proponowane menu nie jest zbyt bogate i ogranicza się do tych potraw, które można szybko przygotować – np. szaszłyk. W takim wypadku wcale to nie oznacza, że do wyboru są tylko szaszłyki z baraniny. Pełną gamę miejscowej kuchni można poznać, na dzień dzisiejszy tylko z pomocą kuchni domowej – największe możliwości restauracyjne istnieją w Baku. W większości restauracji nie ma menu z cennikiem – cena podawana jest „na wygląd” klienta. Trzeba targować się w takich wypadkach i porównywać różne lokale. Niestety trzeba również wiedzieć gdzie można dobrze i tanio zjeść. Są, bowiem lokale słynące w całym Azerbejdżanie mimo czasem niepozornego wyglądu i są takie, które nigdy nie grzeszą nadmiarem klientów. Jeśli nadarzy się okazja polecam spróbować np. takich potraw jak: Toyuq Levenqi – pieczona kura nadziewana farszem z orzechów, cebuli i rodzynek (bywa, że zamiast rodzynek używa się dereń lub stosuje się oba komponenty jednocześnie) czy Kutum Levenqi – pieczona ryba występująca tylko na płd-wsch Azerbejdżanu, bardzo ceniona ze względu na smak. Napełniana jest podobnym farszem jak wyżej opisana kura w Toyuq Levengi. Obie potrawy są najsmaczniejsze jeśli są przygotowywane w specjalnym piecu tendyr opalanym węglem drzewnym. Plow to przygotowywany specjalną techniką długoziarnisty ryz zaprawiany szafranem z różnymi dodatkami. Najlepszą wersją plowu, którego są dziesiątki odmian, jest Nar Qovurma (specjalizują się mieszkańcy Baku) z mięsem kurzym lub baranim, kasztanami, cebulą, morelami, rodzynkami i śliwami. Jest to potrawa BARDZO pracochłonna i dostępna w nielicznych restauracjach. Na koniec o szaszłykach. Istnieją dwie podstawowe wersje szaszłyków z baraniny. Tike składa się z całych kawałków mięsa, które absolutnie nie muszą być twarde (wręcz przeciwnie), jeśli szaszłyk przygotowuje fachowiec. Smak zależy od wielu czynników. Z kolei Lule (Ljula) jest z mielonego mięsa (czasem jest zbyt solony). Na tym zestaw „barani” się nie kończy. Jest jeszcze wiele innych wariantów szaszłyków z baraniny. Szaszłyki przyrządza się także z kury, indyka, bakłażanów, ryb, ziemniaków czy świniny (tylko w niektórych regionach). Szczególnie polecam szaszłyk z jesiotra (czy też w ogóle z ryb jesiotrowych) – miejscowa nazwa osietrina. Szaszłyk taki nazywa się Balyq Kababy i jest serwowany z sosem z granatów (Nar Szarab). Równie dobry jest szaszłyk z kaspijskiego łososia – Gyzyl Balyq Kababy.
www.travelbit.pl

Armenia



Armenia, Republika Armenii (Հայաստան - Hajastạn, Հայաստանի Հանրապետություն - Hajastani Hanrapetutjun) – państwo w Azji na Zakaukaziu. Armenia graniczy od północy z Gruzją, od południa z Iranem i z azerską eksklawą Nachiczewan, od wschodu z Azerbejdżanem, od zachodu z Turcją. Niepodległość uzyskała w 1991 r. w związku z rozpadem ZSRR. Armenia nie ma dostępu do morza. Stolicą Armenii jest obecnie Erywań, który jest też największym miastem w kraju. Od 1991 roku Armenia należy do Wspólnoty Niepodległych Państw.

Thanksgiving




Dzień Dziękczynienia, Święto Dziękczynienia (ang. Thanksgiving Day) – święto obchodzone w USA w czwarty czwartek listopada, a w Kanadzie w drugi poniedziałek października jako pamiątka pierwszego Dziękczynienia członków kolonii Plymouth w 1621.
Świętem narodowym ogłosił je w 1863 roku prezydent Abraham Lincoln i z tego samego okresu datują się stereotypy o Dniu Dziękczynienia.
Świąteczne menu
Kupuje się odpowiedniej wielkości indyka, by mógł być głównym daniem nawet dla kilkunastoosobowej rodziny. Właściwie jest to jedyne święto, które jest przygotowywane w całości w domach przez prawie wszystkich Amerykanów. Sposób pieczenia indyka, nieraz przez kilkanaście godzin, przekazywany jest w rodzinach z pokolenia na pokolenie. Podczas świątecznego obiadu mięso podaje się z żurawinami. Galaretkę lub sos z żurawin coraz częściej Amerykanie kupują w puszkach, gotowe do podania. 
W menu świątecznym nie może też zabraknąć pieczonych słodkich ziemniaków (często z jabłkami, rodzinkami i cynamonem), kukurydzy i „squash'a" czyli potrawy z warzywa o nazwie „butternut squash" czyli jednej z odmian dyni piżmowej. W smaku przypomina zwykłą dynię, różni się od niej tylko wyglądem. Ma kształt podłużny, przewężony lub maczugowaty, żółtą skórkę i pomarańczowy, słodki miąższ. Warzywo to może być przyrządzane na wiele różnych sposobów: można je grillować, przyrządzać podobnie jak słodkie ziemniaki z jabłkami i cynamonem, piec różnego rodzaju chlebki, ciasteczka, a także gotować zupy. Bardzo ważnym symbolem Święta Dziękczynienia jest „pumpkin pie" czyli ciasto dyniowe podawane na deser. Amerykanie pieką to ciasto na tysiące sposobów, w połączeniu z serem, bakaliami i różnego rodzaju słodkimi sosami. Zwykle podają je z bitą śmietaną lub lodami.

piątek, 27 listopada 2009

Id al-Adha




Id al-Adha (Kurban Bajram Święto Ofiar, arab. عيد الأضحى ‘Īd ul-’Aḍḥā, pers. Ejd-e Ghorban, tur. Kurban Bayram) – najważniejsze święto muzułmańskie, trwa cztery dni i jest związane z pielgrzymką do Mekki. Święto Ofiar upamiętnia ofiarę Abrahama i jego posłuszeństwo wobec Boga. Abraham (Ibrahim) według islamu miał złożyć w ofierze Bogu swego syna Izmaela, Bóg jednak, widząc oddanie Abrahama, pozwolił mu złożyć w ofierze barana zamiast dziecka. Na pamiątkę czynu Abrahama każdy ojciec rodziny składa w ofierze barana, wielbłąda lub krowę. Zwierzę musi być zabite rytualnie, następnie dzieli się mięso tak, by 1/3 oddać potrzebującym, 1/3 krewnym, a pozostałą 1/3 spożywa się na wspólnej uczcie. Tego dnia wspólnie odwiedza się meczet, recytuje Koran i rozdziela prezenty. W czasie Święta Ofiar wielu muzułmanów składa też datki pieniężne przeznaczone na pomoc biednym i fundacje charytatywne.

czwartek, 19 listopada 2009

Kluski śląskie



Kluski śląskie (śl. gůmiklyjzy) - rodzaj klusek ziemniaczanych przygotowanych z ugotowanych ziemniaków połączonych w stosunku 3:1 z mąką ziemniaczaną, formowane w kulki z wgłębieniem, gotowane w osolonym wrzątku. Podaje się je jako dodatek do dań mięsnych z sosem (często z roladą śląską) lub jako danie podstawowe, okraszone stopioną słoniną. Są popularną potrawą na Górnym Śląsku (z wyłączeniem Śląska Cieszyńskiego), gdzie istnieją dwie formy dania. Jedną są kluski białe przygotowywane tylko z gotowanych ziemniaków i mąki. Druga forma to natomiast kluski czarne, gdzie do ziemniaków gotowanych i mąki dodaje się jeszcze w 1/3 surowych ziemniaków przetartych na masę ziemniaczaną.
  • ugotowane ziemniaki - ilość dowolna
    mąka ziemniaczana
    1 jajko
    oliwa
    sól
Ugotowane ziemniaki przecisnąć przez praskę i przełożyć do miski. Uklepać je w naczyniu, aby ich powierzchnia była równa. Nożem podzielić ziemniaki na równe cztery części - ćwiartkę masy wyjąć i odłożyć na talerzyk. W wolne miejsce po ćwiartce ziemniaków wsypać tyle mąki ziemniaczanej, aby powierzchnia ziemniaków znów była równa. Do miski z powrotem włożyć wyjętą ćwiartkę ziemniaków i jajko. Wyrobić wszystko na gładkie ciasto.
Ręce zwilżyć zimną wodą, odrywać po kawałeczku ciasta, formować z niego kulki wielkości orzecha włoskiego, w środku każdej kulki zrobić palcem zagłębienie - dziurkę.
Kluski wrzucać do osolonej, wrzącej wody z dodatkiem oliwy, aby nie zlepiały się. 
Gotować 2 minuty. Wyjąć, osączyć, wkładać na talerze. Podawać z sosem mięsnym lub polane stopioną słoninką i skwarkami.
Zdjęcia z Wikipedii, autor nieznany

Azerbejdżan



Azerbejdżan, Republika Azerbejdżanu – państwo w Azji nad Morzem Kaspijskim, graniczące z Rosją, Gruzją, Armenią, Iranem oraz Turcją.

Kuchnia Białoruska



Kuchnia białoruska jest kuchnią specyficzną, królują w niej potrawy wysoko kaloryczne oraz ziemniaki stanowiące dodatek do dań, a okraszone słoniną i polane kwaśnym mlekiem stanowią samodzielne danie. Ziemniaki wykorzystywane są do potraw takich jak placki ziemniaczane (tzw. oładki podawane z sosem grzybowym lub faszerowane mięsem), babek czy też pierogów. Inną potrawa, do której ziemniaki są niezbędne to zrazy ziemniaczane faszerowane różnymi rodzajami mięsa. Również warzywa takie jak marchew, kapusta, pietruszka, seler, buraki, cebula, ogórki oraz pomidory są często wykorzystywane w tej kuchni, w tak zwanych daniach jednogarnkowych (np. grzyby, mięso, warzywa). W kuchni tej ogromną rolę odgrywają zupy, które są gotowane na wywarze mięsnym. Są one bardzo kaloryczne oraz smaczne. Do najpopularniejszych zup należy na pewno zaliczyć barszcze, kapuśniaki, zupy rybne, ziemniaczane oraz chłodniki. Na specjalne uznanie zasługują zupy gotowane na tak zwanym zakwasie chlebowym (powstaje on z czerstwego chleba żytniego, jęczmienia oraz miodu i wody) oraz zupy mleczne. Dodatkami do zup są przede wszystkim uszka, byliny (pieczone lub gotowane) oraz zacierka.
W kuchni białoruskiej występują również dania z mięs - do najchętniej wykorzystywanych należy wieprzowina, wołowina, drób oraz mięso ryb. Mięsa podaje się najczęściej duszone na wolnym ogniu w malutkich kawałeczkach, z przeróżnymi warzywami I z dodatkiem koncentratu pomidorowego. Białorusini uwielbiają potrawy nadziewane. Jedną z najciekawszych potraw tego typu jest mielona wieprzowina faszerowana słoniną, kiełbasą oraz ziemniakami.
Kuchnia białoruska jest właściwie taka sama na terenie całego kraju. Na zachodzie, przy granicy z Polską (Grodno, Brześć) widać wyraźne akcenty kuchni staropolskiej. W centrum (Mińsk) i na wschodzie (Mohiłów) króluje tradycyjna kuchnia białoruska, a na północy (Witebsk) dają się odczuć wpływy kulinarne Rosji I Litwy.
Warto również zwrócić uwagę na białoruskie desery. Należą do nich na pewno pieróg z ciasta drożdżowego ze śliwkami, powidłami lub jabłkami oraz kułaga (powstaje z gotowanego na wolnym ogniu ciasta ze sfermentowanej mąki gryczanej i suszu owocowego).
www.odyssei.com

Białoruś




Białoruś, Republika Białorusi (również często niepoprawnie Republika Białoruś) (biał. Беларусь, Рэспубліка Беларусь, Biełaruś, Respublika Biełaruś ros. Белоруссия, Беларусь, Республика Беларусь) – państwo w Europie Wschodniej. Graniczy z Polską (na zachodzie), Litwą, Łotwą (na północy), Rosją (na wschodzie) i Ukrainą (na południu). Nie posiada dostępu do morza.
Białoruś jest członkiem-założycielem ONZ oraz organizacji regionalnych i subregionalnych tj. Wspólnota Niepodległych Państw, EWG, ZBiR i OBWE.
W ZSRR Białoruś (czyli Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka, w skrócie BSRR) była obok Rosji i Ukrainy jedną z trzech republik radzieckich będących pełnoprawnym członkiem ONZ. Od 1991 roku jest samodzielnym państwem.

wtorek, 17 listopada 2009

Żabnica




Żabnica (Lophius piscatorius) – ryba morska z rodziny żabnicowatych (Lophiidae). Poławiana gospodarczo dla smacznego, białego mięsa, cenionego w stanie świeżym i wędzonym.
Dawniej z trzustki żabnic produkowana była insulina. Inna nazwa żabnicy to "nawęd" lub "diabeł morski".

Pieprz ziołowy




"Pieprz ziołowy", będący mieszanką ziół i przypraw jest równie ostry jak pieprz naturalny a dodatkowo wzbogaca potrawy w ziołowy smak. Polecany jest do mięs (kotletów mielonych, hamburgerów, pieczeni), zup (kapuśniaku, grochowej, fasolowej), warzyw (surówek, sałatek), sosów oraz niektórych dań jarskich.
Zazwyczaj składa się z kolendry, kminku, majeranku, gorczycy, liścia laurowego i ostrej papryki.

wtorek, 10 listopada 2009

Pieczona gęś


Jeśli robisz w tym roku świąteczny obiad, pójdź na całość i upiecz gęś. Odważ się. Nawet jeśli to będzie twój pierwszy raz. Na wszelki wypadek opracowałam plan awaryjny.
Kup gęś mrożoną, gotową do pieczenia, ważącą około czterech kilogramów. Teoretycznie jest to porcja dla sześciu osób, ale według mnie starczy dla dziesięciu. W święta wszyscy są przejedzeni. Mały kawałek mięsa o wyraźnym, mocnym smaku i atrakcyjne dodatki będą satysfakcjonujące. 
W czwartek przed Wigilią wstaw gęś bez zdejmowania folii do lodówki i zostaw tam na dwa dni. Jeżeli zapomnisz, możesz w piątek wieczorem wstawić ją na noc do zlewu z zimną wodą. Rozmrażać trzeba powoli. W Wigilię dokładnie umyj tuszkę, wytrzyj do sucha. Szyję i końcówki skrzydeł odetnij, zalej zimną wodą, dodaj listek laurowy, pieprz i ziele angielskie. Po zebraniu szumowin dodaj włoszczyznę i ugotuj intensywny wywar. Gęś natrzyj na zewnątrz i w środku mieszanką soli, świeżo mielonego pieprzu i soku z cytryny oraz słodkiej papryki i mielonego kminku. Dwie pierwsze przyprawy są obowiązkowe, resztę traktuj fakultatywnie. Jeśli wolisz, użyj suszonego majeranku, tymianku, musztardy. Tak przygotowaną gęś zostaw w lodówce do następnego dnia.
Cztery godziny przed przyjęciem wyjmij gęś z lodówki. Wypełnij wnętrze ptaka sześcioma całymi małymi kwaśnymi jabłkami. Dodadzą aromatu i wilgoci. Możesz nakłuć jabłka kilkoma goździkami, dorzucić gałązki selera naciowego lub suszone śliwki. Ja pomiędzy jabłka wrzuciłam nieobrane ząbki czosnku. Zepnij otwór przy szyi i na brzuchu szpilami kuchennymi lub zaszyj. Zwiąż sznurkiem ku sobie udka i skrzydła, by gęś piekła się równomiernie i dawała się przewracać. Rozgrzej piekarnik do 180 st. C. Połóż gęś na kratce w brytfance piersią do góry. Będzie wyciekało dużo tłuszczu, musi mieć gdzie spływać. Posmaruj gęś roztopionym masłem, wlej do brytfanki dwie szklanki wrzątku i wstaw całość do piekarnika. 
Kiedy skórka się zrumieni - po blisko 40 min - obróć gęś. Jeśli rumieni się za szybko, nakryj folią aluminiową i zmniejsz temperaturę do 150-160 st. C. Po dwóch godzinach obróć gęś ponownie, nakłuj przy udach, żeby tłuszcz mógł swobodnie wypłynąć. Przez cały czas pieczenia często zaglądaj do piekarnika i polewaj gęś sosem tworzącym się w brytfance. Piecz około trzech godzin (na jeden kilogram wagi ok. 50 min w piekarniku). Sprawdź, czy mięso jest miękkie, a jeśli trzeba zrumienić mocniej skórkę, zwiększ temperaturę. 
Gęś jest tłusta, to jej zaleta - nie ma ryzyka, że wyschnie na wiór. Wytapiający się tłuszcz jest idealny do powolnego smażenia. Zbierz gęsi smalec i koniecznie zachowaj, bo napiszę o tym po świętach. Sos, który pozostał na dnie brytfanki wraz przypalonkami, zagotuj ze szklanką wywaru ugotowanego wcześniej. Zredukuj i podaj w sosjerce obok. 
Pierwszą w życiu gęś piekłam na proszoną kolację dla kilku gurmandzistów. Czułam tremę jak przed wydaniem obiadu świątecznego dla rodziny męża w pierwszym roku po ślubie. Na wszelki wypadek wcześniej przygotowałam awaryjne danie z gęsi, na którym nie można się wyłożyć. 
Gęsie udka natarłam majerankiem, solą i pieprzem i zostawiłam na noc w lodówce. W dużym garnku obsmażyłam je na oliwie i udusiłam powoli do miękkości w małej ilości wody pod przykryciem. W sytuacji kryzysowej należy zdjąć skórę z udek (wygląda źle, jest miękka i bez koloru) i ułożyć udka płasko w natłuszczonym naczyniu żaroodpornym. Rozpuścić masło na patelni, dodać tartą bułkę, siekaną natkę, pieprz, pokruszone migdały i wymieszać. Polać gorącą bułką udka i wstawić do gorącego piekarnika. Udka się podgrzeją, a bułka ładnie zrumieni. Dodatki do obu wersji można wybrać z listy dołączonej poniżej.

Dodatki 
Namocz kilka suszonych grzybów, ugotuj i drobno pokrój. Zachowaną wodę połącz z odcedzonym wywarem z gęsi. Dodaj drobno pokrojone obrane mięso z szyjki i skrzydeł oraz grzyby. Ugotuj na tym kaszę gryczaną. 
Całe obrane ziemniaki wymieszaj z gęsim smalcem i ząbkami czosnku w łupinach, dodaj sól, pieprz i rozmaryn, upiecz w piekarniku. Łupinę z czosnku łatwo będzie zdjąć na talerzu, a czosnek rozmaśli się na ziemniakach. Czerwoną kapustę pokrój w wiórki. Surową wrzuć na patelnię z rozgrzaną oliwą, dodaj posiekany ząbek czosnku, sól i pieprz, chwilę smaż razem. Skrop octem winnym lub balsamico i dolej trochę wody. Duś pod przykryciem, aż zmięknie, ale pozostanie jędrna. Dodaj łyżkę żurawiny ze słoika. Wymieszaj, uzupełnij przyprawami. Czerwoną cebulę zeszklij krótko na oleju. Zalej octem winnym. Zagotuj i dobrze posłódź. Odparuj. Dodaj mrożone czarne porzeczki oraz łyżkę likieru porzeczkowego cassis. Uzupełnij przyprawami do smaku. Upiecz buraki. Pokrój w ósemki, podsmaż je na rozgrzanej oliwie, dodaj sól, pieprz i dżem malinowy (najlepiej przecierany, bez pestek). Smaż, aż buraki pokryją się malinową glazurą. Jeśli są za słodkie, dodaj trochę octu winnego. Do buraków pasują też porzeczki i pomarańcze. 
Dynię pokrój w kostkę. Usmaż na oliwie, dodaj sól, pieprz, cukier. Niech się zrumieni. Pod koniec wymieszaj z dżemem mirabelkowym. Ugotowaną brukselkę podgrzej na maśle z obranymi jadalnymi kasztanami (najlepiej z kupionymi, gotowymi w folii). Lekko zrumień, dodaj sól i pieprz. Marchewki pokrój w długie, grube słupki. Zrumień na oliwie, dodaj sól, pieprz, chilli i cukier. Wlej sok pomarańczowy i odparuj, aż dobrze zgęstnieje. Jabłka pokrój w ósemki. Zrumień je mocno i szybko na gorącym oleju, posyp solą, świeżo mielonym pieprzem i suszonym majerankiem.

Fot. Arkadiusz Ścichocki / AG 

Źródło: Wysokie Obcasy, Agnieszka Kręglicka

poniedziałek, 9 listopada 2009

Gęś domowa



Gęś domowa (Anser anser f. domestica) - ptak użytkowy będący formą udomowioną gęsi gęgawy (Anser anser). Domestykacja nastąpiła około 1000 p.n.e.
Nazwa ta obejmuje również udomowione formy innych gatunków:
gęś łabędzionosa (gęś garbonosa, suchonos) (Anser cygnoides) - udomowiona w X wieku;
bernikla kanadyjska (Branta canadensis) - udomowiona w XVIII wieku i właściwie identyczna z ptakami dzikimi, które krzyżują się z potomkami gęsi gęgawy.